AĞIZ İÇİNDE YARA
Aft, ağzın iç kısmında çıkan genellikle küçük oval şekilde beyaz ülserdir. Aftlar ağız içerisinde sıklıkla yanak ve dudak mukozasında, dil üzerinde, yumuşak damakta, farenkste, dişeti üzerinde görülen solgun sarı-kırmızı hale ile çevrili oldukça ağrılı ülserleşmiş lezyonlardır. Toplumun %18-20’si az ya da çok aft sorunu ile karşı karşıyadır. Bayanlarda daha sıklıkla rastlanır. Gülmeyi, konuşmayı, çiğnemeyi güçleştirir. Tedaviye rağmen 1-2 hafta sürer. Bazen biri iyileşirken biri yeniden çıkar. Aft genellikle tek olarak seyretse de aynı anda birkaç bölgede birden görülebilmektedir. İki haftadan uzun süren iyileşmeyen ağız yaralarında doktora başvurun. Yanak içi, dil veya damakta ortaya çıkan aftları tedavi edebilmek için öncelikle risk faktörlerini bilmek gerekir.
Aft çıkmasının sebepleri
Yorgunluk, stres
Yiyecekler: Turunçgiller, sirke, turşu, patates cipsi, tuzlu ve baharatlı çerezler gibi ağız mukozasını tahriş edebilen yiyecekler aft oluşumunu hızlandıran önemli faktörler arasında sayılmaktadır. Asitli yiyecekler, mentollü şekerler, mentollü diş macunları, mentollü sakızlarda afta neden olabilmektedir.
Sigara içme, tütün çiğneme
Darbe, travma
Gıda alerjisi: Eğer gıda alerjisi varsa, alerji olduğunuz yiyecekten uzak durun. Örneğin ceviz ya da muz gibi.
Adet dönemi
Hormonal değişimler
Bağışıklık sistemi sorunları
Vitamin veya mineral eksikliği: Vitamin eksikliğinden kaynaklanan bir aftda, vitamin alımı gerekir.
B3, B9 veya B12 vitamin eksikliği aft oluşumuna meyilli yaparken çinko, demir ve kalsiyum eksikliği daha ağrılı aftlar oluşturabilir.
Virüsten kaynaklanan enfeksiyon Behçet hastalığı: Genital bölgede yaralar ve gözde üveit vardır.
Aft nasıl tedavi edilir?
Aft yaraları genellikle tedaviye gerek kalmadan kendiliğinden geçse de iyileşmeyi hızlandırmak için evde kolayca yapabileceğiniz tedavi yöntemleri vardır.
Afta iyi gelen yöntemler
-Yemeklerden önce aft bölgesine ağız için hazırlanmış anestezik kremler uygulanabilir.
-Düzenli olarak ağız ve diş bakımını yapın. Böylece bakteri enfeksiyonunu önlersiniz.
-Aft yarasının daha da büyümesini önlemek için sıcak gıdalardan, baharatlı, acı yiyeceklerden, asitli ve ekşi içeceklerden uzak durun.
-Ağrıyı azaltmak için süt içebilir, yoğurt veya dondurma yiyebilirsiniz.
-Aşırı ağrılı aft yaranız varsa tuzlu su ile gargara yapabilirsiniz.
-Buz poşetini havluya sarıp yaraya bastırarak soğutma işlemini uygulayabilirsiniz.
-Yaraya bal veya hindistan cevizi yağı sürülebilir.
-Ekinezya bitkisi, iltihabı azaltır.
-Aft bölgesine karbonatlı su karışımını sürmek de bir diğer tedavi yöntemidir. Oksijenli suya batırılmış pamuk ile de aft temizlenebilir.
-Kenacort orobase pomad veya oral medic aftı iyileştirmede oldukça etkilidir. Aftın başlangıç safhasında bölgeye bir topikal steroid uygulanması ya da steroidli bir gargara ile gargara yapmak aftın fazla büyümesini engeller ve ağrıyı azaltır. Calgel jel aftdan kaynaklanan ağrıyı azaltır. Chlorhexadine gargaralar iyileşme periyodunu kısaltır. Antibiyotiklerin aftı iyileştirmede etkisi yoktur.
