Türkiye’de çalışma hayatının en önemli sorunlarından biri hiç kuşkusuz fazla mesai ücreti. Fazla mesai ücretini alamayanlar, fazla mesai yapanlar bunu nasıl ispatlayabilir ve bu konuda nasıl bir yol izleyebilir?

Çalışma hayatının en büyük sorunlarından biri de fazla çalıştığınız mesai ücretinizi alamamak. Fazla çalışma yapan işçiler ay sonunda fazla çalıştıkları ücretin karşılılığını alamadıkları zaman büyük hayal kırıklığına uğruyor. Bu sebepten dolayı işten ayrılmak isteyen çalışanlar avukata danıştıklarında fazla mesailerini ispatlamak için ellerinde herhangi bir ispat ve yazılı delillere ihtiyaç olduklarını öğrenince işler çıkmaza giriyor. Peki, fazla mesai yapan çalışanlar bunu ispatlayabilmeleri için ellerinde yazılı bir delil olması için nasıl bir yol izleyebilir?

İşçiler genellikle çalıştıkları iş yerlerinde fazla mesai yaparken işverenin bunu kayıt altına aldığını ve ne kadar fazla çalıştıklarının belli olduğunu düşünürler. Hukuki olarak fazla mesai yaptığını iddia eden işçinin bunu ispatlaması gerekir. İşçinin çalışma hayatına başladığı gün iş sözleşmesinde yazılan saatlerde çalıştırıldığını kabul eder ve imza atar. Sözleşmedeki esasların dışında fazla mesai yapılması söz konusu olursa işçiyle işveren arasında bir uyuşmazlık yaşanırsa işçinin fazla mesai yaptığını ispatlaması gerekir.

En Önemli Delil ‘Bordro’

Ay sonunda işçilerin imzaladıkları bordroları bu konuda çok önemli bir delil ve ispattır. Bu nedenle imzaladıkları bordroda görünen fazla çalışma ücreti işçiye ödenmiş demektir. İşçiler dolayısıyla imzaladıkları bordrolara çok dikkat etmelidirler. Eğer bordroda herhangi bir yanlışlık varsa imzalamamalı veya şehr koyarak imza atmalıdırlar. Yoksa işverenler herhangi bir uyuşmazlık veya anlaşmazlık yaşadıkları zaman bordrodaki fazla çalışma ücretinin ödenmediğini iddia edemezler.

Yazılı Delil Çok Önemli

Fazla çalışmanın ispatı niteliğindeki bir diğer delil ise işyeri kayıtları, işyerine giriş-çıkışı gösterir belge ve işyeri yazışmalar… Bunlar delil niteliğindedir. Bu nedenle işçilerin fazla mesai yaptıklarını ileride kanıtlamak için yazılı delil sunmaları çok önemlidir.

İş yerindeki ATM’den çekilen paranın makbuzu, işverenin farklı bir yere çalışmaya götürdüğünde görevlendirme formu, işverenin faturasının ödendiğini gösterir dekont gibi bütün yazılı evraklar fazla mesainin ispatlanması konusunda delil olabilecek belgelerdir. Bu işlemlerin yapıldığı saatte işçi çalışıyor kabul edileceği gibi yaptığı çalışmanın sonlandığı saatin tespiti için de bu belgeler delil olarak kullanabilecektir.

İşverenler bazı durumlarda fazla mesai ücretinin ileride davalık olmamak için işçinin bordrosuna her ay belirli bir saat fazla mesai gösterir. Bu durumda işçinin anlaşılan ücretinin bir bölümünün fazla mesai adı altında gösterilmesi söz konusu olur. Yargıtay bu şekilde yapılan bildirimlerin gerçekle örtüşmediğini kabul edebiliyor.

En kesin yöntem giriş çıkışta basılan kart

Fazla mesainin yapıldığı ispatlayan en kesin yollardan bir tanesi de iş yeri giriş- çıkış kayıtlarıdır. Günümüzde pek çok iş yerinin girişinde turnike ya da kartlı geçiş sistemi mevcuttur. İşçiler iş yerlerine okutarak içeri giriyor. İşte bu kart okum sayesinde tespit edilen giriş- çıkış saatleri fazla mesainin ispatlanmasında delil olarak kabul edilir.

İşçi fazla mesai ücretinin yer aldığı bordroya imza attıktan sonra bile bordroda yer alandan daha fazla mesai yaptığını iddia edebilir. Ancak bunu da mutlaka yazılı delille ispatlaması gerekir. Ancak bordroda fazla mesai alacağı belirtilmemişse, işçi imzalamamışsa ya da ihtirazi kayıtla imzalamışsa tanık yoluyla da bunu ispatlaması mümkündür.

(AKŞAM)