ÇOCUKLARDA GELİŞİM GERİLİĞİ NEDİR? BELİRTİLERİ NELERDİR?
Çocuk Gelişim Uzmanı Selin ŞİT, Çocuklarda gelişim geriliği hakkında önemli bilgiler verdi.
Gelişim geriliği, günümüzde sıkça adından söz ettiren bir problem olarak karşımıza çıkmaktadır. Apartman çocuğu olarak yetiştirilen ve yeteri kadar uyaran sağlanmayan çocuklarda bu problem sıklıkla görülmektedir. Çeşitli alanlarda görülen bu problem, bakım veren kişinin çocukla kaliteli vakit geçirememesinden ve çocuğun yaşıtlarından soyutlanmasından kaynaklanır.
Gelişim geriliği pek çok alanda görülebilir. Dil gelişimi, motor gelişim,sosyal gelişim, bilişsel gelişim gibi alanlarda gerilikler olabilir. Örneğin; çocuk yaşına uygun 2-3 kelimeli cümleler kuramıyor olabilir. Dil gelişimi anlamında geriden geliyor olabilir. Başka bir alan olarak,fiziksel gelişim alanında tutma,koşma,yürüme,zıplama gibi motor alanlarda gerilik yaşıyor olabilir.En önemli ve sıklıkla yaşanan sosyal iletişimdeki geriliklerdir. Çocuk, yaşıtlarıyla iletişim kuramaz, bağırarak, ağlayarak ve saldırarak isteklerini yerine getirebilir. Böyle bir durumda çocuk yaşıtlarıyla kaynaştırılabilir ve nasıl iletişim kurabileceğini öğrenebilir. Ancak söz konusu gerilik zihinsel alanda ise, bireysel gelişim programları bu açıdan yararlı olabilir.
Gelişim geriliği nasıl tespit edilir? Ailelerin bir problem olduğunu anladıklarında ne yapmaları gerekir?
Aile çocuğun bazı becerilerde geriden geldiğini anladığında bir çocuk gelişim uzmanına başvurmalıdır. Çocuk değerlendirmeye alınır ve Denver II Gelişim Tarama Testi envanteri ile, hangi alanlarda ne kadar geriliği olduğu tespit edilir. Buna uygun bir çalışma programı hazırlanır. Bu süreçte çocuk ile gelişim geriliği ortadan kalkıncaya dek çalışılır.
Çocuğunda gelişim geriliği olduğunu öğrendiğinde ailelerin yaptığı en büyük hata, bunun zamanla düzeleceğine inanmaktır. Ancak, süreç geçtikçe çocuğun yaşıtları ile arasındaki gelişim farkı açılır ve bunun çözümü uzman için daha da zorlaşır. Unutulmamalıdır ki, erken teşhis çok önemlidir. Gelişim geriliği çözülemeyecek bir sorun değildir. Bu süreci erkenden tanımlamak ve çözülmesi için çalışmalara başlamak önemlidir.
Bunun sinyallerini aile almasa dahi, her normal gelişen çocuk 6 ayda bir çocuk gelişim uzmanının kontrolünden geçmelidir. Çünkü uzman , ailenin görmediği gelişim geriliği sinyalini erkenden görür ve gelişim geriliği net oluşmadan müdahalede bulunabilir.
Çocuk Gelişim Uzmanı Selin ŞİT