İlave Şekerin Tehlikeleri: Tüketiminizi Nasıl Azaltabilirsiniz?

İlave şeker tüketimi dünya çapında birçok toplumda her geçen gün daha fazla artış göstermektedir.
Gazlı içecekler, tatlılar, işlenmiş besinler, soslara kadar diyetlerimize sızdı ve çeşitli sağlık sorunlarına
önemli bir katkıda bulunuyor.

Yüksek şeker alımı ile obezite arasında güçlü bir bağ vardır. Şekerli yiyecek ve içeceklerin kalorisi
genellikle yüksektir ve besin değeri yoktur. Ayrıca aşırı şeker tüketimi vücudumuzun açlık ve tokluk
sinyallerini bozarak aşırı iştaha ve obezite riskinin artmasına neden oluyor.

Tip 2 diyabet görülme sıklığı son yıllarda şeker tüketiminin artmasıyla önemli ölçüde arttı. Çok fazla
şeker tüketmek, vücut hücrelerinin insüline daha az duyarlı hale geldiği insülin direncine yol açabilir,
bu da kan şekeri düzeylerinin yükselmesine ve diyabet geliştirme riskinin artmasına neden olur.
Yüksek şeker alımı ile trigliserid düzeyleri ve LDL kolesterolü yükselterek atardamarlarda plak
oluşumu, kalp krizi, felç ve diğer kardiyovasküler sorunların artmasına neden olur.

Metabolik sorunların yanında şeker, diş çürümesine ve boşluklara birincil katkıda bulunur. Ağız
bakterileri şekerle beslenir ve diş minesini aşındıran asitler üretir. Zamanla bu, diş boşluklarına, diş eti
hastalığına ve diş kaybına yol açabilir. Özellikle çocuklar, aşırı şeker tüketiminin olumsuz ağız sağlığı
etkilerine karşı savunmasızdır.

Besin etiketlerini okuyun

Paketlenmiş besinlerdeki şeker içeriğine dikkat edin. Yüksek fruktozlu mısır şurubu, sükroz, glikoz ve
fruktoz gibi bileşenlerin tümü, ilave şekerin varlığını gösterir. Daha düşük şeker içeriğine sahip
ürünleri seçin veya doğal alternatifleri tercih edin.

Şekerli içecekleri azaltın

Gazlı içecekler, enerji içecekleri ve meyve suları gibi içecekler önemli bir ilave şeker kaynağıdır. Bu
içecekleri su, bitki çayı veya şeker ilavesiz taze sıkılmış meyve suları ile değiştirin. Şekerli içeceklerin
tüketimini sınırlamak, şeker alımını azaltmada önemli bir etkiye sahiptir.

Bütün besinleri tercih edin

Diyetinizde meyveler, sebzeler, yağsız proteinler ve kepekli tahıllar gibi bütün yani işlem görmemiş
besinlere ağırlık verin. Bu yiyecekler doğal olarak düşük şeker içerir ve temel besin öğelerini
barındırır.. Kullanılan malzemeler üzerinde kontrol sahibi olmanızı sağlamak için evde yemek
pişirmeye odaklanın.

Gizli şekerlere dikkat edin

Çeşniler, soslar ve paketlenmiş atıştırmalıklar gibi birçok işlenmiş besin gizli şeker içerir. İçindekiler
listesini dikkatlice okuyun ve az şekerli alternatifler seçin ya da doğal malzemeler kullanarak evde
kendiniz yapın.

Doğal tatlandırıcıları seçin

Canınız tatlı çektiğinde, ölçülü olarak stevia, bal veya akçaağaç şurubu gibi doğal tatlandırıcıları tercih
edin. Bu alternatifler şeker içerirken, ek besin öğesi sağlarlar ve rafine şekere kıyasla kan şekeri
seviyeleri üzerinde daha az etkiye sahiptirler.

Kademeli Azaltın

Diyetinizden eklenen tüm şekerleri büyük ölçüde ortadan kaldırmak yerine, kademeli olarak
azaltmayı hedefleyin. Bu yaklaşım, tat tomurcuklarınızın uyum sağlamasına izin verir ve geçişi
kolaylaştırır. Zamanla şekere daha az bağımlı hale gelecek ve yiyeceklerin doğal tatlarını tercih
edeceksiniz…

PROF. DR. BARIŞ ÖZTÜRK-DİYETİSYEN