E-fatura, vergi mükelleflerinin ticari işlemlerini elektronik ortamda kaydedip raporlayabilmelerini sağlayan bir sistemdir. E-fatura kullanımı, işletmelerin vergi işlemlerini kolaylaştırmak ve vergi kaçaklarını önlemek amacıyla geliştirilmiştir. Ancak e-fatura kullanan bir işletmenin e-defter de tutması zorunlu mudur?
E- fatura ve e- defter, temelde vergi mükelleflerinin ticari işlemlerini dijital ortamda kaydetmelerini sağlayan iki ayrı sistemdir. E-fatura, işletmelerin alım-satım faturalarını elektronik olarak düzenlemelerine ve göndermelerine imkan tanır. Diğer yandan e- defter, işletmelerin mali kayıtlarını dijital bir defterde tutmalarını sağlayan bir sistemdir. Her iki sistem de vergi süreçlerini dijitalleştirerek hem işletmelere hem de vergi otoritelerine büyük kolaylık sağlar.
Ön muhasebe programı e-fatura ve e-defter arasındaki ilişki karmaşık değildir. Bir işletme e-fatura kullanıyorsa, bu işlemde düzenlenen faturalar e-defter ortamına otomatik olarak aktarılabilir. Böylece işletmeler, e-fatura ile başladıkları dijital dönüşüm sürecini e- defterle tamamlayarak kağıtsız bir işletme ortamına geçebilirler. Ancak e-defter tutma zorunluluğu, e- fatura kullanımı ile doğrudan ilişkili değildir.
E-fatura kullanıcılarının e-defter tutma zorunluluğu, Türkiye’de vergi mevzuatı çerçevesinde belirlenmiştir. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen kriterlere göre, belirli kriterlere uyan mükellefler e-defter tutmak zorundadır. Bu kriterler arasında yıllık cirosu belirli bir seviyenin üzerinde olan işletmeler ve özel sektörde kamuya ait olanlar bulunur.
Muhasebe programları ile e-fatura kullanan bir işletmenin e-defter tutma zorunluluğu, sadece e-fatura kullanımıyla değil, işletmenin genel özellikleri ve vergi yükümlülükleriyle de ilgilidir. E-defter tutma zorunluluğu, işletmenin cirosu, vergi kaydı tutma yükümlülüğü, sektörü ve diğer kriterlere göre belirlenir. Dolayısıyla e-fatura kullanımı tek başına bir işletmeyi e-defter tutmaya zorunlu kılmaz.
E-fatura ve e-defter kullanımının işletmelere sağladığı birçok avantaj vardır. Öncelikle, kağıt faturaların elektronik ortama geçirilmesi ile hem işletmelerin maliyetleri düşer hem de çevresel etki azalır. Aynı zamanda dijital ortamdaki verilerin otomatik olarak kaydedilmesi ve raporlanması, işletmelerin finansal süreçlerini hızlandırır ve verimliliği artırır.
E-fatura ve e-defter vergi denetimlerini de kolaylaştırır. Elektronik ortamda tutulan ve raporlanan veriler, vergi otoriteleri tarafından hem hızlı hem de doğru bir şekilde incelenebilir. Bu durum ise vergi uyumluluğunu artırarak vergi kaçaklarını önler.
E-fatura ve e-defter uygulamaları, işletmelerin mali süreçlerini dijitalleştirirken ön muhasebe programlarıyla da sıkı bir şekilde entegre olabilirler. Ön muhasebe programları, işletmelerin günlük finansal faaliyetlerini kaydetmelerini, takip etmelerini ve raporlamalarını sağlayan yazılımlardır. E- fatura ve e- defter ile ön muhasebe programları arasındaki entegrasyon, işletmelerin verimliliğini artırarak finansal yönetimi kolaylaştırır.
Ön muhasebe programı e-fatura ve e-defter uygulamaları ile entegre olarak çalışacak şekilde tasarlanmıştır. Bu entegrasyon sayesinde, işletmeler e-fatura ile düzenlenen faturaları otomatik olarak ön muhasebe programlarına aktarabilirler. Böylece manuel veri girişi gereksinimi azalır ve hatalı kayıtların önüne geçilir.
E-fatura ve e-defterin ön muhasebe programları ile entegrasyonu, işletmelerin vergi uyumluluğunu artırır. Entegre bir sistem, işletmelerin vergi yükümlülüklerini doğru bir şekilde yerine getirmelerini sağlayarak vergi denetimlerine hazırlık sürecini kolaylaştırır. Ayrıca finansal raporlama süreçlerini hızlandırarak işletme yöneticilerine anlık ve doğru bilgi sağlar.