”SOKAKLAR UNUTMUYOR-ESENLER’İN HAFIZASI”

Esenler Belediyesi bünyesinde faaliyetlerini sürdüren Prof. Dr. Sadettin Ökten Şehir Düşünce Merkezi, yeni yayınlarıyla literatüre katkı sunmaya devam ediyor. Yazar Cihan Aktaş tarafından Esenler’in yıllar içinde geçirdiği değişimi ve dönüşümü gözler önüne seren “Sokaklar Unutmuyor- Esenler’in Hâfızası” adlı eser okurla buluştu. Aktaş’ın “Rüzgarla İyi Geçinmek- Esenler’in Kuruluşu” adlı eserinden sonra yayın hayatına kazandırıla eser, hummalı bir çalışmanın eseri olarak raflardaki yerini aldı. İlçe sakinleriyle yapılan görüşmelerden elde edilen bilgiler ve fotoğraflardan oluşan eser, “Yeni Başında Otogar Olan İlçe”, “Sınırlarda Neler Olup Bitiyor?”, “Hazırlıksız Göç Meşkûk Kayıtlar”, “Hem Gurbet Hem Sıla”, “İçeride, Hemen Burada”, “En Kalabalığın Bilgisi”, “Esenler’ Emek Veren Kadınlar”, “Gençlik Aşısı” ve “Engellinin Şehir Hakkı” başlıkları olmak üzere toplam dokuz bölümden oluşuyor.

7 YILLIK BİR ÇALIŞMANIN ÜRÜNÜ

Esenler’deki çalışmanın 7 yıl sürdüğünü söyleyen Aktaş, pek çok insanla görüşmeler yaptığını sözlerine ekleyerek şunları kaydetti:

“İnsan haysiyetinin korunmasına yönelik bir sorumluluk hissi taşımadığınızda, ondaki mevcut cevherleri de fark edemezsiniz. Kendi varlığına gerçek bir değer vermek de ötekine yönelik bir anlama, dinleme çabası, bir kavrayışı geliştiriyor. Sokaktaki kalabalığa karışmak, ayak bastığımız mekânlarda insanlarla bağ kurmaya çalışmak, kısacası selam hitabının hakkını gözetmek, metropol uğultusu içinde sorunlarımıza şifa olabilir. Bölge, Balkan muhacirleri, Anadolu göçmenleri, Romanlar ve Suriyeli sığınmacılardan oluşan bir nüfusa sahip. Beni bu çalışmaya çeken ilk sebeplerden biri devinimin sergilediği ilham verici olay ve durumlardı. Şüphesiz göç ve yerleşme, bir peri masalı havasında okunacak ışıltılı bir süreç değil. İnsanlar, belde zamanlarında ev yaparken de ev ararken de itilip kakıldı, merkeze özgü hizmetlerin dışında tutuldu. Su kuyruklarında beklediler kış günlerinde. Kendilerini evlerinde hissetmek için ellerinde avuçlarında olanı bir araya getirerek yaptırdıkları camiler bazen mimarisi bazen ismi nedeniyle hor görüldü, engellerle karşılandı. İmece ruhuyla, komşu dayanışmasıyla zorlukları aştılar. Yıllar akıp giderken hikâyeleri bambaşka bir yön kazandı. Sonraki kuşaklar, hizmete alışkın kentli tavrı içinde ne yazık ki. Oysa kentler giderek daha çok bakım ve özen istiyor.”

ESENLER’İN DERİN BİR TARİHİ VAR

Semt sakinlerine ulaşma noktasında Prof. Dr. Sadettin Ökten Şehir Düşünce Merkezi’nin önemli katkı sunduğunu söyleyen yazar Aktaş, Esenler’in arkasında derin bir tarih olduğunu belirterek, “Bu çalışma için 2017’den 2020’ye kadar Küçükyalı’dan, daha sonra ise Kartal’dan, haftada iki kez Esenler’e gittim. Esenler varoş muamelesi görmeye alışmış bir semtti. 1990’lardan önce, göçe açık olduğu hâlde, belediye hizmetlerinden yoksunluğu yüzünden çamur problemi yaşıyordu ve bu çamur kuşakların bilincinde, ‘hizmet almaya değer olan veya olmayan’ şeklindeki bir ayrımın göstergesi olarak yer etmişti. Genç kuşakların, yaşadıkları semti, anne ve babalarından duydukları çamurlu mazinin ötesine geçen yönleriyle öğrendikten sonra daha bir benimsediklerini fark ediyorum. Esenler’in arkasında derin bir tarihi olan ‘Litros’ ve ‘Avas’ köyleri var. Bu köy isimleri 1939’da ‘Esenler’ ve ‘Atışalanı’ şeklinde değiştirildi. ‘Litros’, Yunan çağında kralların sayfiyesiydi. Osmanlı çağında, Suyolcu ve Sürsat vergisine tâbi bir köy olduğu için özel bir konuma sahipti. Zaten Davutpaşa Kışlası hemen yanı başında yer almaktadır” dedi.

SAYISIZ HİKÂYE VAR

Aktaş, Esenler’in de pek çok ilçe gibi bünyesinde sayısız hikâye barındırdığını kaydederek “Esenler ötekileştirme konusunda olumlu tecrübeler edinmesini sağlayan bir nüfus çeşitliliğine sahip. Kaynaşma, komşuluğun tesisi, iyi geçimi getiriyor. Yalıtım ise şüpheleri besleyip huzursuzluğa kapı açıyor” diyerek yaptığı çalışmanın kendisi için de önemli dersler taşıdığına işaret etti.