AĞLAYAN ÇOCUK ”PSİKOLOJİK NEDENLER”
Huysuzluk krizleri: İnatlaşmanın en yoğun olduğu 2-3 yaş dönemidir. Bu dönemde çocuklar inatlaşarak, ağlayarak istediklerini anne babaya yaptırabildiğini görür ve bunu bir alışkanlık haline getirirler. Çocuklar büyüdükçe bu durum daha artarak devam eder. Çocuklar ağlayarak, çığlık atarak, kendini yere atarak, vurarak, tekme atarak, nefesini tutarak, öksürerek ve hatta kusarak ebeveynlerini ikna etmeyi başarır. Anne, baba çocuğun bu yoğun ağlama ve inatlaşma krizlerinde pes eder ve çocuğun dediğini yapmak zorunda kalırlar. Anne babalar çocuğun inatlaşma nöbetlerinde başkalarının bakışından rahatsız olduğu için hemen pes eder ve çocuğun istediğini hemen yaparlar. Pes etmeyin. Eğer çocuğunuz “hayır” dediğiniz bir şeyi elde etmek için bağırıp çağırıyorsa, nöbet ne kadar sert olursa olsun, kararınızdan vazgeçip ona istediğini vermeyin. Bu yolla ona sadece, çok bağırıp çağırdığında istediğini elde edebileceğini öğretmiş olursunuz. Hafif huysuzluk krizi nöbetlerinde öncelikle çocuğu görmezden gelmeye çalışın. Büyük huysuzluk krizi nöbetlerinde çocuğunuzun kendisine, size veya başka birine zarar vermesini önlemek için onu sıkı bir şekilde kucaklamak, sarmak gerekir. Bunu yaparken sebebini mutlaka kısa bir şekilde açıklayın.
Aile bağlarının kopuk olması, ebevenlerden birinde depresyon, şizofreni gibi pisikiyarik hastalık olması, psikososyal baskıda çocuklarda ağlamaya neden olur.
PATOLOJİK NEDENLER
-İnfantil kolik: Bebeklerde ilk 6 ayda sindirim sistemi florası geliştiğinden üreyen bakterilerden dolayı gastrointestinal sistemde çok gaz birikir. Emzirme esnasında yutulan havanın çıkarılmaması da bu gaz birikim olayına katkıda bulunur. Emzirirken bebekler başları hafif yukarıda olacak şekilde emzirilmelidir. Emzirirken sırtlarına hafif bir şekilde vurulup gazları çıkarılmalıdır.
-Mide içeriğinin yemek borusuna kaçması ( reflü) hastalığı 1 yaş altı bebeklerde sıktır.
-Aftöz stomatit: Özellikle anne sütü alan bebeklerde meme başına yerleşen candida mantarlarının alınması bebekde emme azlığına ve ağlama krizlerinde neden olur. Topikal nistatin solüsyonu çok etkilidir.
-Kabızlık özellikle mama ve kaşık maması ile beslenen bebeklerde sıktır.Tedavisi günde 3 kez 1-3 çay kaşığı zetin yağıdır.
-Anal fissür(çatlak):Genelde kabızlığı olan bebeklerde görülür. Tedavi metodu anestol pomad günde 3 kez sürülmesi, betadin solüsyonla günde 3 kez bebeklere oturma banyosu yaptırılması ve efektif kabızlık tedavisi yapılmasından oluşur.
-İshal: Genelde viral bağırsak enfeksiyonlarına bağlı olarak gelişir. En sık ikincil nedenide laktaz eksikliğine bağlı gelişen laktoz intoleransıdır. Ağlamanın nedeni bağırsak içinde sıkışan gazdan dolayıdır.
-Pişik: En sık nedeni ıslak mendil kullanımıdır. İkincil nedeni gıda alerjisidir.
-İdrar yolu enfeksiyonu: Özellikle erkek çocuklarda sünnet derisi olduğundan, 1 yaş altı erkek çocuklarda sünnet derisi altında biriken materyal E.coli ile idrar yolu enfeksiyonuna zemin hazırlar. Büyük kız çocukları idrarlarını tutarlar, idrar yapmazlar ve bu kız çocuklarında sistit denilen idrar kesesi iltihabı sıktır.
-Kalça çıkıklığı: Özellikle makat doğum, sezeryanla doğum, kas hastalığı olan çocuklarda sıktır. Bez değiştirilirken kalçadan ses gelir. Çocukda ağlamaya neden olur. Ortopedi hekimine başvurulmalıdır.
-Radius başı çıkığı: Genelde yürüyen bir çocuğu yüksek yere çıkarmak için hızlıca elinden çekildiğinde gelişen radius başı çıkıklığı görülür. Ortopedi hekimine başvurulmalıdır.
-Köprücük kemiği çıkığı: Genelde makat doğum sonrası ya da fazla kilolu olan bebek sezeryan veya normal doğum ile doğurtulurken gelişir.Bebek çok ağlar. Tedavisinde basit bir bandaj uygulamak yeterlidir.
-Diş çıkarma: Özellikle 6 yaş altı çocuklarda diş çıkarma dönemlerinde 3 haftayı bulan ağlama krizleri görülebilir.
-Kasık fıtığı: Özellikle düşük doğum ağırlıklı bebeklerde ve zamanından önce doğan prematürite bebeklerde sıktır. Durdurulamayan ağlama krizi olan bebeklerde kasık fıtığı ve böbrekde süt taşı olup olmadığı belirlemek için ultrasonografi yapılmalı, fazla kalsiyum atılımını tespit etmek içinde spot idrarda Ca/kreatinin oranına bakılmalıdır. Enfeksiyonlar: Orta kulak iltihabı, sinüzit, mastoidit, idrar yolu enfeksiyonu, diş eti hastalığı, gastroenterit ( bağırsak sistemi iltihabı), menenjit (beyin zarı iltihabı), balanit (sünnet derisi iltihabı) da ağlamaya neden olur.
-Katılma nöbetleri: 4 ay-2 yaş arası bebeklerde genelde kansızlıktan dolayı görülen nöbetlerdir. Başı vurma ya da bebeğin istediği yapılmadığı zaman bebek ağlamaya başlar. 1-2 dakika ağladıktan sonra morarır, yüzü solar, pelteleşir, bazen uzuvlarda sıçrama tarzı olan nöbet geçirme ve idrar kaçırma görülebilir.Tedavisinde demir ve pirasetam kullanılır.
-Atopik dermatit, seboreik dermatit
-İnek sütü alerjisi: 1 yaş altı bebeklere verilen inek sütü yüzde, popoda döküntü, ishal, bronşit ve ağlama krizlerine neden olabilir.
-Çölyak hastalığı: 6. aydan sonra ek besinlere geçildikten sonra ishal, döküntü, iştahsızlık, ağız içinde yara ve ağlama krizleri görülür.
-Aşı uygulama:3-5 gün süren ağlama krizleri görülebilir.
-Kas içi enjeksiyon: Yanlışlıkla ilacın kas içine değilde; deri altına veya doku altına verilmesi sonucu gelişen şişliğe bağlı olarak 7 gün süren ağlama krizleri görülebilir
-Bebeklere çay, kahve verilmesi
-Emziren annenin fazla çay, kahve, gaz yapıcı içecek(Kola, portakal suyu) içmesi, baharatlı, acı, turşu gibi besinler yemesi. -Annenin kullandığı nezle grip ve alerji ilaçları
-Fiziksel istismar, cinsel istismar, kötü bakım -Fazla vitamin kullanımı, yetersiz vitamin kullanımı
-Aşırı uyarana maruz kalma
-Gece uykusuz kalma, yeterli uyumama,
-Hipotiroidi, hipertiroidi, hipoparatiroidi, hiperparatiroidi
-Kan şekeri yüksekliği, düşüklüğü
-Metabolik hastalıklar: Krabbe, Taysachs, glikojen depo hastalıkları, mukopolisakkoridoz
-Hipokalsemi, hipomagnezemi
-Frontal ve temporal epilepsiler
NOT: Ben meleklerin secde eylediği aşkım diyen gönül dostu Şemsi-Tebrizi hazretleridir…
Uzm. Dr. Ali AYDIN