Türkiye sınırları içerisinde yasal olarak avukatlık mesleğinin alt dalları bulunmamaktadır. Fakat halk arasında ceza davalarında avukatlık mesleğini icra eden avukatlara ceza avukatı ismi verilmektedir. Bu sebepten ötürü bizde sizlere bu yazımızda anlatırken ceza avukatı tabirini kullanacağız. Ceza soruşturmaları ya da yargılama işlemi suçun işlendikten sonrasında başlar. Ceza avukatları ise suç işlendikten sonrasında bu süreç içerisinde tarafı olan bireylere hukuki konuda yardımcı olmaktadır. Eğer ki, suç şüphesi altında olan bir bireyseniz, sizin hakkınızda yakalama işlemi yapılmış olsa da olmasa da, ceza avukatı aracılığıyla savunmanızı yapabilirsiniz. Ya da işlenmiş bir suçun mağdur tarafı sizseniz şikâyet hakkınızı etkili ve verimli bir şekilde kullanmak ve savunmak için bir ceza avukatından yardım alabilirsiniz.
Ceza davaları, bir bireyin işlemiş olduğu suç hakkında yeterli şüphe varsa bu bireyler aleyhinde kovuşturma yapılması amacıyla açılmış olan davalardır. Ceza davaları yalnızca Cumhuriyet savcılığı tarafınca açılabilir. Müşteki kişi işlenen bir suç ile alakalı şikâyet hakkını kullandığı zaman ya da kendiliğinden araştırılması şart olan bir suç işlendiği takdirde Cumhuriyet savcısı soruşturma başlatarak kamu davası açılmasının gerekli olup olmadığını araştırır.
Soruşturma işlemi, suçun işlenmesinden sonrasında başlayan bir faaliyettir. Kolluk kuvvetlerinin ya da Savcılığın suç işlemiş olduğunuza yönelik bir suçlamasından sonrasında savunma hakkınız başlar. Yapılmış olan suçlamanın bireyin tarafına yöneltilmesiyle ceza avukatı tarafından sağlanan hukuki yardımdan da faydalanma hakkınız başlar. Suçlama henüz bireyin tarafına yöneltilmeden özgürlüğünü kısıtlayacak herhangi bir işlem yapılması da savunma hakkınızın başlamasını ve bir ceza avukatından yardım alabilme hakkınızı başlatır. Eğer birey talep ederse bireyin talebi doğrultusunda polis ya da jandarma ceza avukatınız yanınızda olmadan ifadenizi alamaz.
Eğer bireyin hakkında bir suç şüphesi bulunuyorsa ceza hukuku altında birey “Şüpheli” durumuna geçer. Soruşturma aşamasından itibaren bir iddianame ile davanın açılmasına kadar geçen süre boyunca şüpheli durumu devam eder. Ceza avukatları ise, suç isnadı yapıldıktan itibaren şüpheli ya da sanığa hukuki olarak yardımda bulunabilir. Soruşturma etabında ya da kovuşturmanın bütün aşamaları boyunca bireyi temsilen savunma görevini üstlenebilir.
Ceza avukatlarının dosyayı inceleme yetkisi mesleki bir haktır. Bu sebepten ötürü bireyin hakkında yapılmış olan bütün işlem belgelerini inceleme hakkı bulunmaktadır. Uygulama etabında ceza avukatlarının dosya inceleme hakkına belirli sınırlar konulmaya çalışılsa da ceza avukatının dosyaları inceleme hakkı bireyin savunma hakkının içerisinde yer alan vazgeçilmez bir parçadır.
Ceza Avukatlarının Savunma Yapmak İçin ya da Dosya İncelemek İçin Vekâletnameye İhtiyaçları Var mı?
Ceza avukatlarının dosyaları incelemek için ya da şüpheli bir bireyin savunmasını yapmak için bir vekâletnameye ihtiyacı yoktur. Eğer bireyin dosyasında bulunan belgelerden bir suret almak istenirse bu durumda vekâletname gerekli olacaktır. Ceza avukatları, bireyin soruşturması aşamasında savunma hakkının kullanılabilmesi için gereken her işlemi vekâletname olmadan yapabilmektedir. Ceza Avukatları, bireyin hakkında gözaltı, yakalama ya da tutuklama işlemleri gibi işlemler yapıldığı zaman, sahip olduğu hakları öncelikle bireye anlatır, sonrasında bireye anlattığı bu hakların en etkili şekilde kullanılabilmesi için savunmayı gerçekleştirir.
Eğer ki şüpheli olan birey yakalanmış ise ceza avukatı ile hiç kimsenin konuşmaları duyamayacağı ayrı bir görüşme odasında ceza avukatı ile görüşme hakkına sahiptir. Ceza avukatları bireylerin verdikleri bütün bilgileri meslek sırrı kapsamında sır olarak saklamak zorundadırlar. Bütün avukatlar mesleklerini bırakmış olsalar bile meslek sırrı olarak kabul edilen sırlarını ömür boyu saklamaya devam etmek zorundadırlar. Şüpheli birey ile ceza avukatı arasında yapılan görüşmelerde şüpheli bireyin en iyi hangi şekilde savunulacağına karar verilir.
Ceza avukatları, kolluk görevlilerinin ifade alması sırasında şüpheli birey ile hazır bir şekilde bulunur. Ceza avukatı, ifade alma sırasında, şüpheli bireyin yerine geçemez ve onun yerine yöneltilen sorulara cevap veremez. Ceza avukatı orada sadece hukuki yardımda bulunabilir. Ceza avukatlarının bütün aşamalar boyunca şüpheli birey ile kimsenin duyamayacağı şekilde görüşme yapma hakkı vardır. Ceza avukatları müvekkilini her koşul altında savunma ve temsil etme hakkında sahiptir.