Çocuklarda Saç Beyazlaması
Saçlar en çok kalıtsal nedenlerle beyazlar. Anne ve babanızın saçları erken yaşda beyazladıysa, sizin saçlarınızda erken yaşlarda beyazlayabilir. Yetersiz beslenme vitamin eksikliğine neden olup saçların beyazlaşmasına neden olur.
E, B12, B5, B6, biotin, çinko ve demir eksikliği saçların beyazlaşmasına neden olur.
Saç folikülleri pigment hücreleri içerir ve bu pigment hücreleri saça rengini veren melanin adlı maddenin üretiminden sorumludur. Melanin aynı zamanda cildinize rengini veren bir maddedir. Yaş ilerledikçe pigment hücrelerinin sayısı azalmaya başlar ve saç telleri grileşir. Bu süreç genellikle ailenizden size kalan genetik mirasla belirlenir. Düzenli bir yaşam, vitamin ve minerallerin tam olarak alındığı bir beslenme programı bu süreci yavaşlatabilir. Bazı vitamin ve minerallerin eksikliği saç sağlığı üzerinde diğerlerine oranla daha etkilidir.
B kompleks vitaminleri arasında yer alan B6 vitamini yumurta sarısı, sakatat, sebzeler(ıspanak, kuşkonmaz, patates, bezelye, karnabahar, kırmızı dolmalık biber, brokoli ve havuç) ve tam tahıllı gevreklerde bol miktarda bulunur. B6 vitamini eksikliğinin belirtileri arasında saç beyazlaması da bulunmaktadır. Çünkü B6 vitamini saç hücrelerinin melanin üretimine yardımcı olur.
B vitaminleri ailesinden olanbiotin eksikliği saçların erken beyazlaması nedenleri arasında gösterilmektedir. Karaciğer, yumurta sarısı, bira mayası, pirinç, kepekli tahıllar ve sütte bol miktarda bulunan biotin eksikliğinin saç dökülmesine yol açtığı bilinmektedir. Uzmanların günlük olarak tavsiye ettiği tüketim miktarı 150 mg’dır. Biotin, keratin üretimini tetikleyerek saç dökülmesi ve saç beyazlamasını yavaşlatabilir.
Diğer adı pantotenik asit olan B5 vitamini eksikliği beklenmeyen ve erken saç beyazlamasının nedeni olabilir. Sakatat, yumurta sarısı, kepekli tahıllar B5 vitamini açısından zengindir, ancak sakatat etleri ve fazla miktarda yumurta sarısı kolesterolü yükseltebileceğinden dikkatli tüketilmelidir. Bunlar yerine günlük beslenmenize süt, pirinç ve tam tahıllı gıdaları eklemek daha doğru olacaktır.
Çinko eksikliğinde ağızda yaralar, dudak köşelerinde çatlak görülür. Vejeteryan ve az et tüketenlerde çinko eksikliği görülür. İştahsızlık, halsizlik, büyüme geriliği, kavrama güçlüğü, ishal, saç kaybı, beyaz saç görülür. Toplumumuzda %30 sıklıkta çinko eksikliği görülür.
Glutenenteropatisi(Çölyak hastalığı):Ekmek, pirinç, yulaf, çavdar yemeyen, mısır ekmeği yiyen bir çocukda en muhtemel hastalık çölyak hastalığıdır. Halsizlik, iştahsızlık, ishal, kabızlık, karın şişliği, solukluk, gevşeklik, bacak ağrısı,demir eksikliği anemisi, saçlarda beyazlaşma görülebilir. Gluten içermeyen diyetle tedavi edilir.
Griscellisendromu: Nadir bir hastalık olup, açık ten rengi, gümüş grisi saçlar, tekrarlayan ateş atakları ve enfeksiyonlarla karakterizedir. Sendromda ayrıca değişik derecelerde bağışık yetersizlik ve nörolojik bozukluklar görülebilir.
Hipotiroidi, mukopolisakkoridoz, aspartilglukozaminüri ,süksiniksemialdehiddehidrogenaz eksikliğinde kuru, giri, seyrek saç görülür.
Erişkinde Saçda Beyazlaşma
Üzüntü, stres, depresyon, hipermetaboliksendrom, diyabet, şah damar tıkanıklığı, 30’lu yaşlardan önce saç boyası kullanılması.
NOT: Ey aşk! Sen öyle bir kişisin ki, dünya tokları, senin vuslatının açlarıdır…Şems
Uzm Dr. Ali AYDIN