EKLEMDE ŞİŞLİK
Genelde tek diz ekleminde şişlik, kızarıklık, ısı artışı ailesel akdeniz ateşinde görülür. Ailesel akdeniz ateşi olan çocuklarda sıklıkla ayda bir olan 2-3 gün süren karın ağrısı ve ateş görülür. Bazen göğüs ağrısı ve bağ ağrısıda görülebilir. Bazen bu çocuklar dalakta hafif büyüme ve karın içi bezelerde büyüme karın ulrasonografisinde görülebilir. Ailesel akdeniz ateşi hastalığı karadeniz, doğu Anadolu ve güney Anadolu bölgerimizde sıktır.
Ayak bileklerinde şişlik, kızarıklık, ısı artışı ve ayak sırtında ya da ensede yumuşak doku şişliği ve basmakla solmayan döküntü varsa en sık görülen damar iltihabı olan hastalık Henosch-schönlein purpurası düşünülmelidir. Henosch-schönlein purpurasında 2-3 hafta önce geçirilen üst solunum yolu enfeksiyonu ya da bağırsak enfeksiyon öyküsü vardır.
Büyük çocuklarda 2-3 hafta önce geçirilen üst solunum yolu enfeksiyonu sonrası önce tek taraflı büyük eklemlerde şişlik(ayak bileği, diz), sonrasında diğer taraflı büyük eklemlerde şişlik akut romatizmal ateşde görülür.
Kalça eklemminde tek taraflı şişlik çiğ peynir eti hastalığı olan brusella hastalığında görülür. Kalça eklemlerinde iki taraflı şişlik juvenil romatoid artritde görülür.
Birkaç gün öncesinde geçirilen üst solunum yolu enfeksiyonu sonrası iki taraflı, simetrik büyük eklemlerde şişlik viral enfeksiyonlar ya da streptokoksik boğaz enfeksiyonu sonrasında gelişen poststreptokoksik reaktif artritde görülür.
Sabahları bel ve kuyruk kemiği ekleminde ciddi ağrı, hareketde kısıtlılık ankilozan spondilitde görülür.
Küçük çocuklarda yüksek ateşe eşlik eden kalça ekleminde şişlik, büyük çocuklarda yüksek ateşe eşlik eden diz ekleminde şişlik septik atritde görülür. Septik artirite kana yayılan mikroplar neden olur.Tedavisinde çocuk yatırılır ve damardan antibiyotik tedavisi verilir.
Yüzde kelebek tarzında döküntüye eşlik eden büyük eklemlerde şişlik sistemik lupus eritematozus hastalığında görülür.
Sedef hastalığında el parmak eklemleri tutulur.
Açıklanamayan karaciğer enzim yüksekliği, hiperkalsemi, bacak önünde kırmızı-mor döküntü ve eklemlerde şişlik sarkoidoz hastalığında görülür.
Ağızda yara, genital bölgede ülser ve büyük eklem tutulumu Behçet hastalığında görülür.
Yaygın ve iyi tanımlanmayan ağrı, özellikle sırt ağrısı, yorgunluk, anksiyete, uyku bozuklukları, depresyon eğilimi Fibromiyalji senromunda görülür.
Ev ve ayaklarda yanma, ağrı, kızarıklık refleks sempatik distrofi ve eritromelaljide görülür.
Ayak başparmağı ekleminde şişlik, kızarıklık ısı artışı gut hastalığında görülür.
Kene ısırması sonrası tek büyük eklemde şişlik lyme hastalığında görülür.
Kalp hastalığı olanlarda eklemlerde şişlik enfektif endokardit hastalığında görülür.
Küçük çocuklarda şiddetli bacak ağrıları, eklerde şişlik ve kansızlık orak hücreli anemi ve fabry hastalığında görülür.
Küçük çocuklarda ses kısıklığı, diz ekleminde şişlik, eklem çevresinde leblebi gibi nodüller farber hastalığında görülür.
Erişkinde genital pis kokulu akıntıya eşlik eden , gözde akıntı ve eklemlerde şişlik gonokoksik ve nongonokoksik artritde görülür.
Ben sende kendimi aramışım,
Ben bende seni kaybetmişim,
Neden daha fazlasını arayayım,
Oysa ben seninle aynıymışım..ŞEMS
Uzm Dr. Ali AYDIN