İBN HALDUN’A GÖRE KÜLTÜR FARKININ SEBEBİ
“Mukaddime Okumaları”nda konuşan Prof. Dr. Recep Şentürk, İbn Haldun’un, üretimdeki farklılığın ve mesleklerin, farklı kültürlerin ve nesillerin ortaya çıkmasına sebep olduğu fikrini savunduğunu söyledi.
Esenler Belediyesi Kültür İşleri Müdürlüğü’nün düzenlediği “Mukaddime Okumaları”nda konuşan Prof. Dr. Recep Şentürk, İbn Haldun’un ünlü eseri “Mukaddime”yi Esenlerlilere anlatmaya devam ediyor. Dr. Kadir Topbaş Kültür Sanat Merkezi’nde düzenlenen “Mukaddime Okumaları”nda Prof. Dr. Recep Şentürk, Mukaddime’nin insanların kişilik özelliklerinin ve ihtiyaçlarıyla ilgili bölümünü ele aldı.
İNSANLAR GEÇİM İÇİN BİR ARAYA GELİR
İbn Haldun’un, nesillerin değişmesindeki faktörün insanların geçimlerini temin ederken kullandıkları yolların değişmesinden kaynaklandığını söylediğini aktaran Şentürk, “İnsanların bir araya gelme nedeni geçimlerini sağlamak içindir. İnsanlar ve nesiller genellikle birbirlerinden farklı özelliklere sahiptir. İbn-i Haldun’a göre bunun sebebi ise kişilerin ihtiyaçlarını gidermek için benimsemiş oldukları mesleklerden kaynaklanır. Üretimdeki farklılık, farklı kültürlerin ve nesillerin ortaya çıkmasına sebep olur. Toplumlara göre ihtiyaç anlayışları değişebilir ve her toplum bu ihtiyaçlarını farklı şekillerde karşılar ve böylece farklı toplumlar ortaya çıkar” diye konuştu.
ÜÇ ÇEŞİT İHTİYAÇ VARDIR
İbn Haldun’a göre ihtiyaçların zaruri, hâci ve kemali olmak üzere üç çeşide ayrıldığını söyleyen Şentürk, şu ifadeleri kullandı:
“İnsanlar zaruri ihtiyaçlarını karşılarken estetiği düşünmez. Zaruri ihtiyaçlar o an hemen giderilmesi gereken ihtiyaçlardır, insanın acıktığında karnını doyurması gibi. Hâci ihtiyaçlar, ihtiyacı biraz daha rahat karşılamaktır. Karnımızı buğdayla da doyurabilecekken buğdaydan ekmek yaparak yemek buna örnektir. Kemali ihtiyaçlar ise buğdaydan un yaparak, o undan hamur yapmak ve pastırmalı pide yaparak yemek gibidir. Kemali ihtiyaçlarda estetik ortaya çıkıyor. İhtiyaç algısı toplumlara göre değiştiği gibi, her toplum bu ihtiyaçlarını farklı şekilde de karşılayabiliyor. Böylece farklı toplumlar ortaya çıkıyor. Üretim fazlası olduğu zaman ise yerleşik hayata geçiş mecburi oluyor.”