Tip 2 diyabet, şeker hastalığının en yaygın türüdür. Genellikle erişkinlerde görülmekle birlikte, aşırı kilolara, yanlış beslenme alışkanlığına, strese ve bunun gibi faktörlere bağlı olarak gelişebilir. Vücuttaki hormonal dengesizlik sonucunda ortaya çıkan bu hastalık, vücutta organ hasarlarına, ciddi hastalıkların tetiklenmesine hatta ölümcül risklere yol açabilmektedir. Tedavisi uzun bir süreç gerektirmekle birlikte, genel olarak yaşam tarzının değiştirilmesini zorunlu kılmaktadır.
Glukoz, vücudun enerji sağlaması için önemli bir kaynaktır. Basit bir şeker olan glukoz, başta beyin olmak üzere birçok organın ve sistemin enerji kaynağı olarak bilinmektedir. Glukozun enerji üreten hücrelere nakli ise insülin hormonu ile gerçekleşir. Ancak insülin işlevini yerine getiremediğinde, önemli bir enerji kaynağı olan glukoz vücutta bir zehir işlevi görmeye başlar. Şeker hastalığı tam olarak bu şekilde gelişmektedir.
Tip 1 Diyabet hastalığında, vücutta yeterli seviyede insülin üretilmemektedir. Tip 2 diyabetin gelişimi ise bundan farklıdır. Pankreasta yeterli miktarda insülin üretilmekle birlikte, bu insüline karşı direnç oluştuğu için hormon işlevini yerine getiremez. Böyle bir durumda kandaki şeker hücrelere nakledilmeyecek ve organlara zarar vermeye başlayacaktır.
İnsülin Direnci Nedir?
İnsülin direnci, Tip 2 Diyabet ile birlikte kilo alımına da sebep olabilen bir durumdur. Pankreasta salgılanan insülin, bazı durumlarda etkisini gösteremez. Vücutta insülin reseptörü adı verilen bir yapı vardır ve bu yapı salgılanan insülinin kullanımına izin vermediğinde, kandaki şeker hücrelere nakledilemeyecektir.
Tip 2 Diyabetin Sebepleri Nelerdir?
Aşırı kilo ve yanlış beslenme alışkanlığı, tip 2 diyabetin en çok bilinen sebepleri arasındadır. Bu hastalığın son otuz yılda fast-food tüketiminin artması gibi etkenlere bağlı olarak daha çok görülmeye başlandığı bilinmektedir. Vücutta biriken aşırı yağlar, insülinin gerekli yerlerde kullanılmasını engellemektedir. Bu yüzden, vücut kitle endeksi ideal ölçünün üzerinde olan herkes Tip 2 diyabet risk grubunda yer almaktadır.
Tip 2 Diyabet, genetik faktörlere bağlı olarak da görülebilen bir hastalıktır. Aile bireylerinde diyabet olan kişilerin bu hastalığa yakalanma riskleri diğerlerinden daha fazladır. Dolayısıyla, birincil ya da ikincil dereceden akrabalarda şeker hastalığı olan kişilerin beslenme ve egzersiz düzenlerine dikkat etmeleri gerekir. Bu kişilerin diyabete yakalanma konusunda büyük bir risk altında olduğu unutulmamalıdır.
Hamilelik dönemi de tip 2 diyabet hastalığına sebep olabilir. Bebek 4 kg’dan daha fazla ağırlığa sahipse, annede tip 2 diyabet görülmesi olasıdır. Böyle bir durum söz konusuysa, doğumdan sonra gerekli tetkiklerin yapılması ve loğusalık sürecinde beslenme düzenine dikkat edilmesi gerekir.
Stresin de tip 2 diyabete sebep olan hormonları tetikleyen bir etken olduğu bilinmektedir. Yoğun stres altında yaşayan kişiler he zaman risk grubundadır. Diğer yandan, stres çoğu kişide yeme bozukluklarına yol açabilmektedir ve bu durum sonucunda vücutta insülin direnci oluşabilir.
Tip 2 Diyabet Belirtileri Nelerdir?
Tip 2 Diyabet Nasıl Tedavi Edilir?
Diyabet tedavisinde temel amaç, kan şekerini normal seviyelerde tutmak ve insülin direncine sebep olan durumların önüne geçmektir. Bu yüzden, beslenme, egzersiz ve ilaç tedavisinden oluşan bir süreç gerekir. Ancak bu süreç istenen etkiyi vermezse metabolik cerrahi yoluyla gerçekleşecek bir ameliyata ihtiyaç duyulabilir.
Beslenme, diyabet tedavisinin vazgeçilmez unsurudur. Hastanın tedavi sürecinde medikal beslenme programına uyması ve doktorun verdiği beslenme programının dışına çıkmaması gerekir. Bu sayede kilo kontrolü sağlanarak, diyabete sebep olan etkenlerin ortadan kaldırılması sağlanabilir. Kullanılan ilaçlar, doğru beslenme olmadığı sürece etki göstermeyecektir.
Psikolojik Desteğin Önemi
Beslenme alışkanlığını ve yaşam tarzını değiştirmek birçok kişi için kolay olmayacaktır. Diğer yandan, stres ve öfke nöbetleri, diyabetin en bilindik sonuçları arasındadır. Bu durumda, hastanın tedavisine devam edebilmesi ve yaşamında gerekli değişiklikleri yapabilmesi için psikolojik tedavi gerekebilir. Hatta bazı durumlarda stres ile baş etmenin tek yolu psikiyatri ilaçların kullanımı olabilmektedir.
Hangi Durumlarda Cerrahi Müdahale Gerekir?
Ameliyat, diyabet tedavisinde akla gelecek ilk yöntem değildir. Tedavide öncelikle beslenme programının uygulanması, egzersizlerin düzenli bir biçimde yapılması ve istenen ilaçların alınması gerekir. Ancak bunlar her zaman istenen sonucu veremeyebilir. Eğer böyle bir durum söz konusuysa, metabolik cerrahi uygulanarak vücuttaki hormonal salınımın düzenlenmesi gerekir. Obezite cerrahisinden yola çıkılarak geliştirilen bu yöntem, yalnızca Tip 2 Diyabet tedavisinde geçerlidir.
Tip 2 Diyabette Neden Cerrahi Müdahaleye İhtiyaç Duyulur?
Diyabetin temel sebebi, hormonal salınımdaki düzensizlik ve hormonların işlevini yerine getirememesidir. İnsülinin emilimini sağlayan hormonlar, mideye bağlı bağırsaklardan salgılanır. Beslenme, egzersiz ve ilaç tedavisi işe yaramamışsa, bu bölgeye müdahale edilmesi gerekecektir. Metabolik cerrahi, bağırsaklarda bypass uygulanarak, hormonal salınımın insülin kullanımına faydalı bir hâle getirilmesini sağlar.